Cha mẹ xâm phạm quyền riêng tư của con có bị phạt không?

Theo dõi Luật Sư Tố Tụng trên

Nhiều bậc phụ huynh nghĩ rằng việc quan tâm con cái quá mức là chuyện hết sức bình thường. Tuy nhiên, một vài hành động quan tâm quá mức còn có thể là việc xâm phạm quyền riêng của con cái. Vậy, cha mẹ xâm phạm quyền riêng tư của con có bị xử phạt không? 

1. Quyền riêng tư của con được quy định như thế nào? 

Căn cứ Điều 21 Hiến pháp năm 2013, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình là những vấn đề được pháp luật bảo vệ, không ai có quyền xâm phạm. Đồng thời, bí mật thư tín, điện thoại, điện tín… cũng là thông tin riêng tư được pháp luật bảo vệ. 

Đây là quy định áp dụng chung với mọi công dân Việt Nam trong đó có trẻ em. Đồng thời, Điều 21 Luật Trẻ em năm 2016 cũng quy định về quyền bí mật đời sống riêng tư của trẻ như sau: 

1. Trẻ em có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình vì lợi ích tốt nhất của trẻ em. 

2. Trẻ em được pháp luật bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín, bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác; được bảo vệ và chống lại sự can thiệp trái pháp luật đối với thông tin riêng tư.

Như vậy, có thể thấy cha mẹ xem xét hoặc cố tình kiểm tra thông tin liên quan đến bí mật cá nhân hoặc thư tín, danh dự, nhân phẩm của con đều là hành vi xâm phạm quyền riêng tư. Và mọi hành vi xâm phạm trái phép về quyền riêng tư đều là hành vi vi phạm pháp luật.

Trong số đó, những hành vi xâm phạm quyền riêng tư của trẻ em mà cha mẹ thường mắc phải là vi phạm bí mật thư tín. Hành vi kiểm tra bí mật email, điện thoại của trẻ em,… là hành vi phổ biến nhất của các bậc cha mẹ. Cụ thể, cha mẹ thường xuyên hãy kiểm tra điện thoại, mạng xã hội của con bạn,…

Bởi tâm lý của cha mẹ là khi con còn nhỏ. Vì lo lắng nên muốn kiểm soát và biết rõ các mối quan hệ của con cũng như những cuộc trò chuyện, trao đổi của con với bạn bè, thầy cô… để có định hướng tốt nhất cho con. Tuy nhiên, hành vi này có thể là hành vi vi phạm pháp luật. 

2. Cha mẹ xâm phạm quyền riêng tư của con có bị xử phạt không?

2.1. Xử phạt hành chính

Với việc xâm phạm quyền riêng tư của con nói chung và xâm phạm quyền bí mật về thư tín, điện thoại, điện tín sẽ phải bị xử phạt vi phạm hành chính từ 10 – 20 triệu đồng: 

• Tiết lộ/phát tán tư liệu, tài liệu là bí mật đời tư của thành viên trong gia đình nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người đó hoặc phát tán hình ảnh nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên trong gia đình hoặc sử dụng mạng xã hội, trang web… theo Điều 54 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. 
• Tiết lộ thông tin là bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân… mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm m khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP.

2.2. Truy cứu trách nhiệm hình sự

Ngoài bị phạt hành chính, bố mẹ xâm phạm quyền riêng tư của con cái còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác tại Điều 159 Bộ luật Hình sự năm 2015. Cụ thể:

• Phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20 – 50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm: Bố mẹ cố ý đọc, giữ thư từ, tin nhắn điện thoại… trái luật hoặc có các hành vi khác xâm phạm bí mật, an toàn thư tín, điện thoại, điện tín… của con cái. 
• Phạt tù từ 01 – 03 năm: Phạm tội 02 lần trở lên, tiết lộ thông tin đã xem xét được khiến ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm của người khác; việc bố mẹ xâm phạm quyền riêng tư của con cái khiến con cái tự sát. 

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 05 – 20 triệu đồng. 

Tuy nhiên, quy định của luật là như thế nhưng để xử phạt bố mẹ trong trường hợp này là rất khó bởi luật chưa có quy định cụ thể thế nào là trái luật. Thường việc “trái luật” sẽ thể hiện ở việc không được người có thư, tin nhắn… đó đồng ý. 

Tuy nhiên, thực tế không có nhiều trường hợp con cái sẽ tố cáo bố mẹ khi bị xâm phạm quyền riêng tư.

Xem thêm: Cha mẹ thu tiền lì xì Tết của con có phải vi phạm pháp luật không? 

3. Hỗ trợ tư vấn pháp lý với hành vi xâm phạm quyền riêng tư

Việc cha mẹ xâm phạm quyền riêng tư của con cái có thể bị nhầm lẫn với một số hành động cha mẹ quan tâm con quá mức. Do đó, nếu cần tư vấn hỗ trợ thêm pháp lý về hành vi này thì bạn hãy sử dụng dịch vụ tư vấn tại Phan Law Vietnam nhé.

Văn phòng Luật sư Phan Law Vietnam sở hữu đội ngũ tư vấn viên/ Luật sư chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm chắc chắn sẽ giải đáp mọi thắc mắc của Quý Khách hàng với những hành vi về xâm phạm quyền riêng tư.