Phạm tội nhiều lần là gì?

Theo dõi Luật Sư Tố Tụng trên

Kính chào văn phòng luật Phan Law Vietnam, tôi có vấn đề mong được giải đáp như sau:
Dạo gần đây tôi có xem một vài video tái hiện lại các vụ án hình sự trên Youtube. Đến phân đoạn xét xử của một vài vụ án thì tôi có nghe Hội đồng xét xử nhắc đến việc người phạm tội thuộc trường hợp phạm tội nhiều lần. Tuy nhiên tôi lại không hiểu rõ về khái niệm này. Vì thế tôi gửi câu hỏi và rất mong nhận được sự tư vấn chính xác từ luật sư.
Xin chân thành cảm ơn!

Trả lời:

Phan Law Vietnam gửi lời chào đến bạn, cảm ơn bạn đã có sự quan tâm và gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Đối với nội dung thắc mắc của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:

Thế nào là phạm tội nhiều lần?

Xét về góc độ khoa học luật hình sự thì thuật ngữ phạm tội nhiều lần là một cách gọi khác của hành vi phạm tội từ hai lần trở lên. Đặc biệt là những tội ấy được quy định tại cùng một quy phạm pháp luật. Đồng thời những tội ấy vẫn còn thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự và người phạm tội vẫn chưa bị xét xử.

Nhằm mục đích cụ thể hóa cho việc áp dụng tình tiết phạm tội nhiều lần thì các quy định của pháp luật hình sự cũng có từng hướng dẫn cụ thể đối với từng tội danh.

Tội mua bán người và mua bán người dưới 16 tuổi

Khoản 4 Điều 3 Nghị quyết số 02/2019/NQ-HĐTP quy định:

“Phạm tội 02 lần trở lên quy định tại điểm e khoản 2 Điều 150 và điểm e khoản 2 Điều 151 của Bộ luật Hình sự là trường hợp người phạm tội đã thực hiện hành vi phạm tội mua bán người hoặc mua bán người dưới 16 tuổi từ 02 lần trở lên nhưng đều chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự và chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.”

Tội phạm về ma túy

Mục 2.3 Phần I Thông tư liên tịch số 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP có quy định:

“2.3. Tình tiết “phạm tội nhiều lần” quy định tại khoản 2 các điều 193, 194, 195, 196, 197, 198, 200 và 201 của BLHS được hiểu là đã có từ hai lần phạm tội trở lên (hai lần sản xuất trái phép chất ma túy trở lên, hai lần tàng trữ trái phép chất ma túy trở lên, hai lần bán trái phép chất ma túy trở lên…) mà mỗi lần phạm tội có đủ yếu tố cấu thành tội phạm quy định tại khoản 1 điều luật tương ứng, đồng thời trong số các lần phạm tội đó chưa có lần nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự và chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trong trường hợp này người phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự về tổng số lượng chất ma túy của các lần cộng lại, nếu điều luật có quy định về số lượng chất ma túy để định khung hình phạt.

Người nào tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy; cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy đối với một người từ hai lần trở lên cũng bị coi là phạm tội nhiều lần.”

Tội hiếp dâm, cưỡng dâm

Điểm c mục 2 Phần III Thông tư liên tịch số 01/1998/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BNV quy định:

“Tình tiết “phạm tội nhiều lần” quy định tại khoản 3 Điều 112a, khoản 3 Điều 113a, khoản 2 Điều 114, khoản 2 Điều 201, khoản 2 Điều 137 được hiểu là đã có tất cả từ hai lần phạm tội trở lên (hai lần hiếp dâm trở lên, hai lần cưỡng dâm trở lên…) và mỗi lần phạm tội có đầy đủ yếu tố cấu thành quy định tại khoản 1 Điều luật tương ứng, đồng thời trong các lần phạm tội đó chưa có lần nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cũng được coi là phạm tội nhiều lần người nào hiếp dâm, cưỡng dẫm giao cấu… từ hai lần trở lên đối với một người.”

Tăng nặng hình phạt khi phạm tội nhiều lần

Theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 thì phạm tội từ 2 lần trở lên hay phạm tội nhiều lần là một trong những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Hay tại điểm c khoản 1 Điều 85 thì đây cũng là một trong những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với trường hợp pháp nhân thương mại phạm tội. Do đó việc người phạm tội bị xem là phạm tội nhiều lần thì mức hình phạt thường sẽ nghiêm khắc hơn.