Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát
Xúi giục hoặc giúp người khác tự sát là việc một người tạo động lực về tinh thần hoặc tạo ra những điều kiện vật chất để thúc đẩy người khác tự tước đoạt đi tính mạng của chính mình.
Theo quy định tại Điều 131 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát như sau:
“1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác tự tước đoạt tính mạng của họ;
b) Tạo điều kiện vật chất hoặc tinh thần cho người khác tự tước đoạt tính mạng của họ.
Phạm tội làm 02 người trở lên tự sát, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.”
Thứ nhất, các yếu tố cấu thành tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát
Mặt khách quan: Mặt khách quan của tội này có dấu hiệu sau đây:
Về hành vi: Người phạm tội có một trong các hành vi sau:
- Có hành vi kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác tự sát: được hiểu là hành vi tạo động lực về mặt tinh thần để nạn nhân đi đến quyết tâm tự làm chấm dứt cuộc sống của chính mình.
- Có hành vi tạo các điều kiện vật chất hoặc tinh thần cho người khác tự tước đoạt tính mạng của họ: hành vi này là người phạm tội tạo những điều kiện cần thiết về mọi mặt để giúp người khác tự sát như cung cấp công cụ, phương tiện hoặc hướng dẫn về cách thức, phương pháp để nạn nhân dễ dàng thực hiện hành vi tự sát.
* Lưu ý: Các hành vi nêu trên chỉ có tính bổ trợ cho ý định tự sát trước đó của nạn nhân nhưng có tác dụng giúp cho nạn nhân đi đến quyết định tự sát mà nếu thiếu sự thúc đẩy hoặc sự giúp đỡ đó không hẳn nạn nhân đã tự sát. Trường hợp một người xúi giục, giúp người khác tự sát nhưng người bị xúi giục không nghe theo sự xúi giục đó thì không thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm.
Về hậu quả: Các hành vi nêu trên dẫn đến hậu quả làm cho người khác có hành vi tự sát. Tội phạm hoàn thành khi người bị xúi giục hoặc được giúp đỡ có hành vi tự sát. Việc nạn nhân chết hay không chết không có ý nghĩa định tội danh mà chỉ có ý nghĩa trong lượng hình hoặc xem xét đến việc có truy tố hay không.
Khách thể: Các hành vi phạm tội nêu trên đã xâm phạm (một cách gián tiếp) đến tính mạng của người khác.
Mặt chủ quan: Người phạm tội thực hiện tội phạm này với lỗi cố ý.
Chủ thể: Chủ thể của tội này là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.
Thứ hai, về hình phạt
Mức hình phạt của tội xúi giục, giúp người khác tự sát được chia thành hai khung, cụ thể như sau:
- Mức phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm được áp dụng trong trường hợp phạm tội có đủ dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội này nêu ở mặt khách quan.
- Mức phạt tù từ 02 năm đến 07 năm được áp dụng trong trường hợp làm nhiều người tự sát (có từ hai người trở lên tự sát).