Xâm phạm quyền riêng tư hình ảnh – Nỗi ám ảnh thời đại số
Mục lục
Thế giới ngày nay đang quay cuồng trong nhịp sống hối hả của thời đại công nghệ số. Chỉ với vài chạm nhẹ trên màn hình điện thoại, những bức ảnh, video cá nhân có thể dễ dàng bị chia sẻ, lan truyền một cách chóng mặt trên mạng xã hội mà có thể chủ sở hữu không hề hay biết. Điều này dẫn đến những hậu quả khó lường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín, thậm chí là tinh thần và cuộc sống của cá nhân. Bài viết này sẽ là hành trang hữu ích cho bạn trong việc bảo vệ bản thân và những quyền lợi hợp pháp của mình trước những hành vi xâm phạm quyền riêng tư hình ảnh.
1. Thế nào là xâm phạm quyền riêng tư hình ảnh?
Xâm phạm quyền riêng tư là hành vi vi phạm pháp luật mà trong đó một người có các hành vi tiết lộ, phát tán… những thông tin riêng tư của cá nhân khi không được người đó đồng ý trừ trường hợp được phép của luật quy định.
Hành vi xâm phạm quyền riêng tư có thể bao gồm:
- Tiết lộ thông tin cá nhân của người khác mà không được phép.
- Lan truyền hình ảnh, video cá nhân của người khác mà không được phép.
- Lắp đặt camera, thiết bị thu âm để theo dõi, nghe ngóng đời sống riêng tư của người khác.
- Sử dụng trái phép thông tin cá nhân của người khác vào mục đích trục lợi.
Cụ thể, theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam:
- Điều 21 Hiến pháp 2013 quy định: “Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; danh dự, uy tín cũng như thư tín, điện thoại, điện tử, các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác đều được pháp luật bảo vệ, không ai được xâm phạm trái luật.”.
- Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của cá nhân được pháp luật bảo vệ. Không ai được phép xâm phạm đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của người khác trái luật.”.
- Khoản 2 Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 cũng nêu rõ: “Không ai được phép thu thập, sử dụng, công khai các thông tin liên quan đến quyền riêng tư của người khác mà không được người đó đồng ý, trừ trường hợp được pháp luật cho phép.”.
Trong trường hợp, xâm phạm quyền riêng tư hình ảnh là hành vi vi phạm pháp luật. Khi sử dụng hình ảnh của người khác mà không được sự cho phép của chủ sở hữu thì hành vi đó hoàn toàn có thể bị xử phạt nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.
2. Trường hợp nào sử dụng hình ảnh không cần có sự đồng ý của chủ sở hữu?
Căn cứ theo Khoản 2 Điều 32 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định rõ:
2. Việc sử dụng hình ảnh trong trường hợp sau đây không cần có sự đồng ý của người có hình ảnh hoặc người đại diện theo pháp luật của họ:
a) Hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng;
b) Hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng, bao gồm hội nghị, hội thảo, hoạt động thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động công cộng khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.
Do đó, việc sử dụng hình ảnh của người khác mà không cần sự đồng ý của người đó chỉ đúng trong trường hợp: hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng hoặc lấy từ các hoạt động công cộng như hội nghị, hội thảo, thi đấu… mà không tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người sở hữu hình ảnh.
3. Hành vi xâm phạm quyền riêng tư hình ảnh bị xử phạt như thế nào?
Căn cứ vào quy định của pháp luật, người xâm phạm quyền riêng tư hình ảnh của người khác, tuỳ vào từng tính chất, mức độ vi phạm cũng như hậu quả và đối tượng bị xâm phạm mà người vi phạm sẽ chịu các hình thức xử phạt khác nhau.
Phạt tiền từ 03 – 05 triệu đồng | Dùng ảnh trẻ dưới 07 tuổi để minh hoạ trên xuất bản phẩm mà không được đồng ý (Căn cứ theo điểm c khoản 2 Điều 25 Nghị định 119/2020/NĐ-CP). |
Phạt tiền từ 20 – 40 triệu đồng | Dùng ảnh cá nhân để quảng cáo mà không được phép (Căn cứ theo điểm b khoản 3 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP). |
Phạt tiền từ 10 – 20 triệu đồng | Dùng ảnh người khác trên mạng xã hội mà không được cho phép (Căn cứ theo điểm e khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP). |
Bên cạnh việc bị xử phạt vi phạm hành chính, những hành vi xâm phạm quyền riêng tư mang tính chất nghiêm trọng, người vi phạm có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về một trong các tội sau đây:
Tội làm nhục người khác (Điều 155):
- Khung hình phạt:
- Phạt tù từ 02 – 05 năm.
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
- Hành vi bị coi là làm nhục người khác:
- Tiết lộ, lan truyền thông tin, hình ảnh, video cá nhân khi không được phép, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của người bị hại.
- Tình tiết vụ việc:
- Nếu hành vi làm nhục người khác dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như nạn nhân tự tử hoặc bị rối loạn tâm thần, tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên, khung hình phạt có thể lên đến 5 năm tù.
Tội vu khống (Điều 156):
- Khung hình phạt:
- Phạt tù từ 01 – 07 năm.
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.
- Hành vi bị coi là vu khống:
- Giả mạo thông tin, bịa đặt, đặt điều nhằm hạ thấp uy tín, danh dự của người khác.
- Tình tiết vụ việc:
- Nếu hành vi vu khống xuất phát từ động cơ đê hèn hoặc gây ra hậu quả nghiêm trọng như nạn nhân tự tử, bị rối loạn tâm thần, tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên, khung hình phạt có thể lên đến 7 năm tù.
4. Làm sao để bảo vệ hình ảnh bản thân trước những hành vi xâm phạm quyền riêng tư
4.1. Cẩn trọng khi chia sẻ hình ảnh cá nhân trên mạng xã hội
- Hạn chế chia sẻ những hình ảnh nhạy cảm, dễ bị lợi dụng.
- Sử dụng cài đặt bảo mật riêng tư trên các trang mạng xã hội.
- Cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đồng ý cho người khác tag tên hoặc chia sẻ hình ảnh của bạn.
- Tránh chia sẻ thông tin cá nhân như địa chỉ nhà, số điện thoại, email,… trong các bài đăng.
4.2. Sử dụng các công cụ bảo mật
- Cài đặt phần mềm antivirus, firewall để bảo vệ máy tính và thiết bị di động khỏi phần mềm độc hại.
- Sử dụng mật khẩu mạnh cho các tài khoản mạng xã hội và email.
- Cẩn thận khi truy cập vào các trang web lạ, không rõ nguồn gốc.
- Thường xuyên cập nhật phần mềm và hệ điều hành lên phiên bản mới nhất.
4.3. Nâng cao hiểu biết về quyền riêng tư
- Tìm hiểu kỹ các quy định pháp luật về quyền riêng tư hình ảnh.
- Tôn trọng quyền riêng tư của người khác.
- Báo cáo ngay lập tức nếu bạn phát hiện hành vi xâm phạm quyền riêng tư hình ảnh của bản thân hoặc người khác.
- Giữ bình tĩnh khi bị xâm phạm quyền riêng tư.
- Thu thập bằng chứng về hành vi xâm phạm (ví dụ: ảnh chụp màn hình, tin nhắn,…).
- Tìm kiếm sự trợ giúp từ bạn bè, gia đình hoặc các cơ quan chức năng có thẩm quyền.
- Không nên tự ý giải quyết vấn đề để tránh những rủi ro không mong muốn.
Xem thêm: Bảo vệ hình ảnh bản thân trên mạng xã hội
5. Văn phòng luật sư tố tụng
Văn phòng luật sư tố tụng là đội ngũ luật sư chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc về luật tố tụng và các lĩnh vực pháp luật liên quan. Chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ pháp lý toàn diện cho các cá nhân, tổ chức trong các vụ việc tranh chấp dân sự, hình sự, hành chính, lao động, kinh doanh,…
Lý do nên lựa chọn văn phòng luật sư tố tụng:
- Đội ngũ luật sư uy tín, tận tâm:
- Luật sư của chúng tôi đều có trình độ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tố tụng, đã từng tham gia giải quyết thành công nhiều vụ việc phức tạp.
- Chúng tôi luôn đặt lợi ích của Khách hàng lên hàng đầu, tận tâm tư vấn, giải đáp mọi thắc mắc và hỗ trợ Khách hàng một cách chuyên nghiệp, hiệu quả.
- Dịch vụ đa dạng, đáp ứng mọi nhu cầu:
- Chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật về tố tụng, soạn thảo văn bản pháp lý, tham gia tố tụng tại Tòa án, Viện kiểm sát, cơ quan điều tra,…
- Chúng tôi nhận tranh tụng các vụ việc thuộc nhiều lĩnh vực pháp luật khác nhau như dân sự, hình sự, hành chính, lao động, kinh doanh,…
- Chi phí hợp lý, minh bạch:
- Chúng tôi luôn công khai, minh bạch về chi phí dịch vụ, đảm bảo khách hàng được biết rõ ràng trước khi ký hợp đồng.
- Chúng tôi đưa ra mức chi phí hợp lý, phù hợp với khả năng tài chính của Khách hàng và tính chất vụ việc.
- Bảo mật thông tin:
- Chúng tôi cam kết bảo mật thông tin của Khách hàng một cách tuyệt đối, đảm bảo an toàn và tin cậy.
Hãy liên hệ ngay với văn phòng luật sư tố tụng của chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ giải quyết vụ việc một cách nhanh chóng, hiệu quả nhất.