Xâm phạm quyền tác giả trên internet bị xử lý như thế nào?
Mục lục
Trong thời đại số, việc chia sẻ thông tin trên Internet trở nên quá dễ dàng. Chỉ với vài cú click chuột, bạn có thể tìm thấy bất kỳ tài liệu, hình ảnh, video nào mình muốn. Tuy nhiên, việc sao chép, chia sẻ những nội dung này mà không được sự cho phép của tác giả là hành vi vi phạm pháp luật. Vậy, pháp luật Việt Nam quy định như thế nào về hành vi xâm phạm bản quyền trên mạng?
1. Thế nào là hành vi xâm phạm quyền tác giả?
Khoản 1 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2009 định nghĩa về quyền tác giả như sau: “Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu“.
Có thể hiểu quyền tác giả là quyền của mình với tác phẩm do mình sáng tạo/sở hữu. Trong đó:
– Đối tượng được bảo hộ: Tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học, quyền liên quan đến quyền tác giả (cuộc biểu diễn, ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng…)
– Quyền bảo hộ: Quyền nhân thân (đặt tên, đứng tên thật hoặc bút danh, công bố tác phẩm…) và quyền tài sản (làm tác phẩm phái sinh, sao chép trực tiếp, phát sóng, cho thuê bản gốc hoặc bản sao…) của tác phẩm.
Theo đó, xâm phạm quyền tác giả có thể hiểu là các hành vi vi phạm đến việc bảo hộ quyền của tác giả hoặc chủ sở hữu với tác phẩm của người đó. Cụ thể, xâm phạm quyền tác giả là hành vi sử dụng trái phép một tác phẩm được bảo hộ bởi pháp luật mà không được sự cho phép của tác giả hoặc chủ sở hữu bản quyền. Tác phẩm ở đây có thể là một bài hát, một bộ phim, một cuốn sách, một bức tranh, một phần mềm hoặc bất kỳ sản phẩm sáng tạo nào khác. Quyền tác giả là quyền độc quyền của tác giả đối với tác phẩm của mình, bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản. Việc xâm phạm quyền tác giả không chỉ gây thiệt hại cho tác giả mà còn làm ảnh hưởng đến sự phát triển của sáng tạo và văn hóa.
Có thể kể đến một số hành vi xâm phạm quyền tác giả nêu tại Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 được sửa đổi bởi khoản 8 Điều 1 Luật năm 2022 (sắp có hiệu lực từ 01/01/2023).
Có nhiều hình thức xâm phạm quyền tác giả, trong đó phổ biến nhất là:
- Sao chép trái phép: Tạo ra các bản sao của tác phẩm mà không được sự cho phép của tác giả. Ví dụ: sao chép bài hát, phim, phần mềm để phân phối hoặc sử dụng cá nhân.
- Phân phối trái phép: Phân phối tác phẩm đã được sao chép trái phép cho người khác. Ví dụ: chia sẻ phim lậu trên mạng, bán sách lậu.
- Hiển thị công khai trái phép: Hiển thị tác phẩm công khai mà không được sự cho phép của tác giả. Ví dụ: chiếu phim, trình diễn nhạc mà không có bản quyền.
- Sử dụng trái phép tác phẩm phái sinh: Tạo ra một tác phẩm mới dựa trên tác phẩm gốc mà không được sự cho phép của tác giả. Ví dụ: viết truyện dựa trên nhân vật trong một cuốn tiểu thuyết nổi tiếng.
Việc xâm phạm quyền tác giả gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, bao gồm:
- Thiệt hại kinh tế: Tác giả bị mất doanh thu, giảm lợi nhuận.
- Mất uy tín: Tác phẩm bị sao chép, làm giảm giá trị và uy tín của tác giả.
- Ảnh hưởng đến cạnh tranh: Hàng giả, hàng nhái làm giảm tính cạnh tranh của các sản phẩm chính hãng.
- Gây rối loạn thị trường: Hàng giả, hàng nhái làm giảm chất lượng sản phẩm, gây thiệt hại cho người tiêu dùng.
- Hạn chế sự sáng tạo: Khi không được bảo vệ quyền tác giả, người sáng tạo sẽ ít có động lực để tạo ra những tác phẩm mới.
Việc bảo vệ quyền tác giả không chỉ là trách nhiệm của nhà nước và cơ quan chức năng mà còn cần sự chung tay của cộng đồng. Mỗi người dân cần nâng cao ý thức về bảo vệ quyền tác giả, không sao chép, chia sẻ trái phép tác phẩm của người khác. Đồng thời, chúng ta cần tích cực tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ.
2. Xâm phạm quyền tác giả trên internet bị xử lý như thế nào?
Khái niệm “xâm phạm quyền tác giả trên Internet” hiện chưa có một định nghĩa chính thức, cụ thể trong văn bản pháp luật. Tuy nhiên, chúng ta có thể hiểu đơn giản đây là mọi hành vi vi phạm quyền tác giả của một cá nhân hoặc tổ chức đối với tác phẩm của họ trên môi trường mạng. Cụ thể, các hành vi như sao chép, chia sẻ, sửa đổi hoặc sử dụng trái phép các tác phẩm như bài hát, video, hình ảnh… trên các nền tảng mạng xã hội phổ biến hiện nay như Facebook, YouTube, TikTok đều được xem là xâm phạm quyền tác giả.
Sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội mang lại nhiều tiện ích cho cuộc sống, nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức, đặc biệt là vấn đề vi phạm bản quyền. Do thiếu hụt các chế tài xử lý hiệu quả đối với các hành vi vi phạm trên môi trường mạng, tình trạng xâm phạm quyền tác giả ngày càng trở nên phổ biến. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cần phải có những biện pháp bảo vệ quyền tác giả một cách chặt chẽ hơn. Bên cạnh đó, không phải mọi tác phẩm đều được bảo hộ đầy đủ trên mạng, do đó, các tác giả và chủ sở hữu cần chủ động thực hiện các biện pháp để bảo vệ quyền lợi của mình.
Hiện nay, các hành vi xâm phạm quyền tác giả tuỳ vào từng mức độ vi phạm mà có thể bị xử phạt hành chính hoặc chịu trách nhiệm hình sự. Cụ thể:
2.1. Phạt hành chính
Hành vi xâm phạm quyền tác giả sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định của Nghị định 131/2013/NĐ-CP sửa bởi Nghị định 28/2017/NĐ-CP. Có thể kể đến một số hành vi vi phạm thường gặp và mức phạt như sau:
Hành vi | Mức phạt |
Sao chép tác phẩm mà không được phép của tác giả (Điều 18). | – Cá nhân: Từ 15 – 35 triệu đồng. – Tổ chức: Từ 30 – 70 triệu đồng. |
Sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm (Điều 10). | – Tự ý sửa chữa, cắt xén tác phẩm: Từ 03 – 05 triệu đồng. – Xuyên tạc tác phẩm: Từ 05 – 10 triệu đồng. |
Vi phạm về phân phối tác phẩm đến công chúng (Điều 15). | – Cá nhân: Từ 10 – 30 triệu đồng. – Tổ chức: Từ 20 – 60 triệu đồng. |
2.2. Truy cứu trách nhiệm hình sự
Căn cứ Điều 225 Bộ luật Hình sự về Tội xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan, người nào cố ý xâm phạm quyền tác giả thì có thể bị phạt theo các mức:
- Phạt tiền từ 50 – 300 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
- Phạt tiền từ 300 triệu đồng – 01 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng – 03 năm…
3. Văn phòng luật sư tố tụng
Quý khách đang lo lắng về việc tác phẩm của mình bị sao chép, chia sẻ trái phép trên mạng internet? Văn phòng luật sư tố tụng chuyên tư vấn và bảo vệ quyền tác giả, sẵn sàng đồng hành cùng Quý khách giải quyết mọi vấn đề pháp lý liên quan đến xâm phạm bản quyền trên môi trường mạng.
Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm và am hiểu sâu sắc về luật sở hữu trí tuệ, chúng tôi đã thành công trong việc bảo vệ quyền lợi của nhiều Khách hàng bị xâm phạm bản quyền. Chúng tôi cam kết cung cấp cho Quý khách dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp, hiệu quả và tận tâm.
Chúng tôi sẽ hỗ trợ Quý khách trong việc xác định hành vi vi phạm, thu thập chứng cứ, xây dựng chiến lược pháp lý phù hợp và đại diện Quý khách trong các thủ tục tố tụng để đòi lại công bằng.
Trong thời đại số, việc bảo vệ quyền tác giả trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời nhé!