Bị người khác bịa đặt xuyên tạc thông tin thì phải làm sao?

Bạn đã bao giờ rơi vào tình huống bị người khác bịa đặt, xuyên tạc thông tin về mình chưa? Cảm giác bất lực, phẫn nộ khi những điều không có thật lan truyền và ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc chắc chắn là điều không ai mong muốn. Vậy phải làm sao để bảo vệ bản thân và dập tắt những tin đồn độc hại này? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Bịa đặt xuyên tạc thông tin là gì?

Trong bối cảnh bùng nổ thông tin hiện nay, khái niệm bịa đặt và xuyên tạc thông tin ngày càng trở nên phổ biến và gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Dưới góc độ pháp lý, việc hiểu rõ bản chất của hành vi này là vô cùng quan trọng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mỗi cá nhân, tổ chức.

Bịa đặt thông tin được hiểu là hành vi tạo dựng, thêu dệt nên những nội dung, sự việc không có thật hoặc thêm thắt, phóng đại một cách không có căn cứ vào sự việc có thật, nhằm mục đích gây hiểu lầm, hoang mang dư luận hoặc hạ thấp uy tín của cá nhân, tổ chức.

Xuyên tạc thông tin là hành vi cố ý làm sai lệch bản chất, nội dung của thông tin, sự thật khách quan. Điều này thường được thực hiện thông qua việc cắt ghép, bóp méo ngữ cảnh hoặc diễn giải sai lệch ý nghĩa của thông tin gốc, khiến người tiếp nhận hiểu sai hoàn toàn sự việc.

Các biểu hiện của hành vi này rất đa dạng, có thể kể đến như:

• Phát tán những tin đồn, câu chuyện không có thật về đời tư, công việc hoặc mối quan hệ của người khác.
• Viết bài, đăng tải nội dung sai sự thật lên mạng xã hội, báo chí (nếu không kiểm duyệt chặt chẽ) hoặc các phương tiện truyền thông khác để lan truyền thông tin bịa đặt, xuyên tạc.
• Cắt ghép hình ảnh, video từ các tư liệu gốc để tạo ra những thông điệp sai lệch.
• Trích dẫn hoặc diễn giải phát biểu của người khác theo hướng hoàn toàn khác so với ý nghĩa ban đầu.

Hành vi bịa đặt, xuyên tạc thông tin không chỉ gây ra những thiệt hại về mặt tinh thần, uy tín cho nạn nhân mà còn có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng:

• Trách nhiệm dân sự: Nạn nhân có quyền yêu cầu người có hành vi vi phạm bồi thường thiệt hại về vật chất (nếu có) và thiệt hại về tinh thần do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm theo quy định của Bộ luật Dân sự.
• Trách nhiệm hành chính: Tùy theo mức độ và tính chất của hành vi, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.
• Trách nhiệm hình sự: Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, hành vi bịa đặt, xuyên tạc thông tin có thể cấu thành tội phạm hình sự như:
  • Tội vu khống (Điều 156 Bộ luật Hình sự hiện hành): Nếu hành vi có mục đích vu cáo, buộc tội người khác phạm tội hoặc xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự.
  • Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân (Điều 331 Bộ luật Hình sự hiện hành): Nếu hành vi bịa đặt, xuyên tạc được thực hiện thông qua việc lợi dụng quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí để đăng tải thông tin sai sự thật, gây ảnh hưởng xấu.

Ngoài các chế tài pháp lý, hành vi này còn gây ra những hệ lụy xã hội đáng lo ngại như làm suy giảm niềm tin cộng đồng, gây ra sự hoang mang, chia rẽ và ảnh hưởng tiêu cực đến trật tự xã hội.

Việc nhận diện và xử lý các trường hợp bịa đặt, xuyên tạc thông tin đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về pháp luật và quy trình tố tụng. Khi đối mặt với tình huống này, việc tham vấn luật sư là bước đi cần thiết để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bạn một cách hiệu quả.

2. Bị người khác bịa đặt xuyên tạc thông tin thì phải làm sao?

Khi đối diện với việc bị người khác bịa đặt, xuyên tạc thông tin, nhiều người cảm thấy bối rối, bức xúc và không biết nên hành động như thế nào. Bạn có thể tham khảo các hướng xử lý dưới đây:

2.1. Giữ bình tĩnh và thu thập chứng cứ

Bước đầu tiên và quan trọng nhất khi phát hiện mình bị bịa đặt, xuyên tạc thông tin là phải giữ bình tĩnh. Phản ứng nóng vội hoặc đối đầu trực tiếp mà không có sự chuẩn bị có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc thu thập tất cả các bằng chứng liên quan. Điều này bao gồm:

• Chụp ảnh màn hình (screenshot) hoặc quay video các bài đăng, bình luận, tin nhắn, email hoặc bất kỳ hình thức thông tin nào chứa nội dung bịa đặt, xuyên tạc. Đảm bảo hình ảnh/video rõ ràng, có đầy đủ thông tin về nguồn gốc (tên tài khoản, ngày giờ đăng tải, đường link nếu có).
• Lưu lại các cuộc trò chuyện, tin nhắn (Zalo, Messenger, SMS…) nếu thông tin sai lệch được truyền tải qua các kênh này.
• Ghi âm các cuộc gọi (nếu pháp luật cho phép và có sự đồng ý của các bên hoặc trong trường hợp cần thiết và có thể chứng minh tính hợp pháp của việc ghi âm) hoặc ghi chép lại nội dung các cuộc nói chuyện trực tiếp.
• Thu thập lời khai của nhân chứng (nếu có) – những người đã nghe, nhìn thấy hoặc biết về hành vi bịa đặt, xuyên tạc.

Việc thu thập chứng cứ càng đầy đủ, chi tiết càng giúp ích cho quá trình giải quyết sau này, dù là qua con đường hòa giải, yêu cầu gỡ bỏ hay khởi kiện.

2.2. Xác định mục đích và hậu quả của hành vi

Sau khi thu thập chứng cứ, bạn cần phân tích để xác định mục đích của người bịa đặt, xuyên tạc và mức độ ảnh hưởng của thông tin sai lệch đó đến bạn.

• Mục đích: Người đó muốn hạ thấp uy tín của bạn? Gây chia rẽ nội bộ? Gây thiệt hại về tài chính? Hay chỉ là hiểu lầm hoặc do vô ý? Việc xác định mục đích sẽ giúp bạn lựa chọn phương án xử lý phù hợp.
• Hậu quả: Thông tin sai lệch đã gây ra những tổn thất gì cho bạn? Ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm? Tổn hại đến công việc, kinh doanh hoặc các mối quan hệ? Đã có bao nhiêu người tiếp cận thông tin này? Mức độ lan truyền rộng hay hẹp? Việc đánh giá hậu quả sẽ là cơ sở để yêu cầu bồi thường thiệt hại (nếu có) và xác định tính chất nghiêm trọng của vụ việc.

Việc phân tích này giúp bạn có cái nhìn toàn diện và quyết định được hướng giải quyết có lợi nhất cho mình.

2.3. Các biện pháp xử lý ban đầu

Tùy vào tính chất và mức độ nghiêm trọng, bạn có thể áp dụng các biện pháp xử lý ban đầu:

• Liên hệ trực tiếp với người vi phạm (nếu phù hợp): Trong trường hợp thông tin sai lệch do hiểu lầm hoặc vô ý, việc liên hệ trực tiếp (có thể thông qua người trung gian đáng tin cậy) để làm rõ vấn đề có thể giải quyết được tình huống mà không cần đến các biện pháp pháp lý phức tạp. Yêu cầu họ gỡ bỏ thông tin sai lệch và cải chính công khai.
• Yêu cầu nền tảng/quản trị viên gỡ bỏ nội dung: Nếu thông tin bịa đặt, xuyên tạc được đăng tải trên các nền tảng mạng xã hội (Facebook, Zalo, TikTok, YouTube…), website hoặc diễn đàn, bạn có thể gửi yêu cầu đến quản trị viên hoặc bộ phận hỗ trợ của nền tảng đó để yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm. Hầu hết các nền tảng đều có quy trình báo cáo và xử lý các nội dung vi phạm quy tắc cộng đồng hoặc pháp luật. Cung cấp đầy đủ bằng chứng đã thu thập.
• Gửi thông báo pháp lý: Nếu các biện pháp trên không hiệu quả, bạn có thể yêu cầu luật sư soạn thảo và gửi một lá thư thông báo pháp lý đến người vi phạm. Lá thư này sẽ nêu rõ hành vi vi phạm, yêu cầu chấm dứt hành vi, gỡ bỏ và cải chính thông tin sai lệch, đồng thời cảnh báo về các hậu quả pháp lý nếu không tuân thủ. Đây là một động thái nghiêm túc thể hiện sự quyết tâm của bạn.

2.4. Áp dụng biện pháp pháp lý

Khi các biện pháp trên không đạt được hiệu quả hoặc trong trường hợp hành vi bịa đặt, xuyên tạc gây ra hậu quả nghiêm trọng, bạn cần cân nhắc áp dụng các biện pháp pháp lý:

2.4.1. Tố cáo đến cơ quan công an

• Nếu hành vi bịa đặt, xuyên tạc thông tin có dấu hiệu của tội vu khống (Điều 156 Bộ luật Hình sự hiện hành) hoặc tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân (Điều 331 Bộ luật Hình sự hiện hành), bạn cần làm đơn tố giác tội phạm gửi đến cơ quan công an nơi cư trú hoặc nơi xảy ra hành vi vi phạm. Cơ quan công an sẽ tiến hành xác minh, điều tra theo quy định của pháp luật.
• Trong đơn tố giác, bạn cần trình bày rõ sự việc, cung cấp các bằng chứng đã thu thập được.

2.4.2. Khởi kiện ra Tòa án

• Trong trường hợp bạn muốn yêu cầu bồi thường thiệt hại về vật chất và tinh thần do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm (Điều 34 Bộ luật Dân sự 2015), bạn có quyền khởi kiện dân sự tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
• Trong đơn khởi kiện, bạn cần nêu rõ yêu cầu của mình (ví dụ: yêu cầu người vi phạm công khai xin lỗi, cải chính thông tin, bồi thường thiệt hại cụ thể). Việc chứng minh thiệt hại thực tế (ví dụ: mất hợp đồng làm ăn, chi phí điều trị tâm lý…) là rất quan trọng.

3. Tư vấn pháp lý tại Văn phòng luật sư tố tụng

Việc xử lý các vụ việc bịa đặt, xuyên tạc thông tin thường phức tạp, đòi hỏi kiến thức pháp luật chuyên sâu và kinh nghiệm thực tiễn. Do đó, tham vấn luật sư ngay từ đầu là vô cùng cần thiết. Tại Văn phòng luật sư tố tụng, chúng tôi sẽ giúp bạn:

• Đánh giá vụ việc: Phân tích tính chất, mức độ nghiêm trọng của hành vi, xác định các quy định pháp luật liên quan có thể áp dụng.
• Hướng dẫn thu thập chứng cứ: Đảm bảo chứng cứ thu thập được hợp pháp và có giá trị chứng minh.
• Tư vấn phương án giải quyết tối ưu: Đề xuất các giải pháp phù hợp nhất với tình huống của bạn, từ hòa giải, yêu cầu gỡ bỏ đến các biện pháp pháp lý như tố cáo hình sự hoặc khởi kiện dân sự.
• Soạn thảo văn bản pháp lý: Hỗ trợ soạn thảo đơn tố cáo, đơn khởi kiện, thư yêu cầu, hay các văn bản khác cần thiết.
• Đại diện và bảo vệ quyền lợi: Đại diện bạn làm việc với các cơ quan chức năng (công an, tòa án), đàm phán với bên vi phạm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn trong suốt quá trình giải quyết vụ việc.

Việc bị bịa đặt, xuyên tạc thông tin là một trải nghiệm khó chịu, nhưng bạn không đơn độc. Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được hỗ trợ!