Yếu tố phạm tội có tổ chức theo quy định pháp luật hình sự

Theo dõi Luật Sư Tố Tụng trên

Kính chào văn phòng luật Phan Law Vietnam, tôi có vấn đề mong được giải đáp như sau:

Yếu tố phạm tội có tổ chức thường xuyên được nhắc đến và áp dụng trong các khung pháp lý xử phạt tội phạm hình sự. Tuy nhiên tôi chưa nắm rõ lắm đây là yếu tố định khung hình phạt của tội phạm cụ thể, hay chỉ là yếu tố tăng nặng trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật. Mong các luật sư có thể giải thích rõ hơn.

Xin chân thành cảm ơn!

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã quan tâm và chia sẻ thắc mắc của mình về Phan Law Việt Nam. Đối với trường hợp mà bạn đang quan tâm, chúng tôi xin phép được hỗ trợ giải đáp dựa trên những quy định của pháp luật hiện hành như sau:

Phạm tội có tổ chức là yếu tố tăng nặng trách nhiệm hình sự

Phạm tội có tổ chức là một trong những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 52 Bộ Luật Hình sự 2015. Đây được xem là tình tiết dùng để định khung hình phạt cụ thể đối với hành vi phạm tội của tội phạm.

Phạm tội có tổ chức thể hiện sự cấu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm. Mức độ áp dụng đối với tình tiết tăng nặng này được phụ thuộc vào quy mô tổ chức, vai trò của từng người trong việc tham gia vụ án. Trường hợp đã xác định được hành vi phạm tội có dấu hiệu phạm tội có tổ chức, thì phải áp dụng tình tiết tăng nặng này đối với tất cả những người cùng thực hiện tội phạm (người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức).

Phạm tội có tổ chức đồng thời là tình tiết định tội cho tội phạm

Ngoài việc là yếu tố định khung tội phạm, phạm tội có tổ chức cũng được xét đến trong quá trình định tội cho hành vi cụ thể. Những loại tội phạm có tình tiết định tội này bao gồm:

• Tội tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân
• Tội tổ chức tảo hôn
• Tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại
• Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy
• Tội tổ chức đua xe trái phép
• Tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc
• Tội tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép

Ở những loại tội phạm này, việc “tổ chức” không bắt buộc phải là sự cấu kết chặt chẽ giữa những người đồng phạm. Hoạt động tổ chức đôi khi chỉ cần là hành vi tổ chức của một người cụ thể, không nhất thiết phải có hành vi đồng phạm. Tùy vào từng trường hợp cụ thể để các cá nhân, cơ quan có thẩm quyền điều tra, định tội phù hợp. Trường hợp các loại tội phạm tổ chức này có dấu hiệu của tình tiết “phạm tội có tổ chức”, thì vẫn phải áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự khi định khung hình phạt cụ thể.