Pháp luật hình sự phân loại tội phạm như thế nào?

Theo dõi Luật Sư Tố Tụng trên

Phân loại tội phạm trong pháp luật hình sự là một trong những quy định đặc biệt quan trọng, làm cơ sở để xác định và xây dựng các biện pháp pháp lý hình sự tương ứng với tính nguy hiểm cho xã hội của tội phạm, xác định chính sách hình sự cụ thể đối với từng hành vi phạm tội cụ thể. Cùng tìm hiểu về loại tìm hiểu rõ hơn về các phân loại tội phạm theo quy  định của pháp luật hiện hành ngay trong nội dung bài viết dưới đây.

Tội phạm được hiểu như thế nào?

Khái niệm tội phạm được quy định tại khoản 1 Điều 8 Bộ Luật Hình sự 2015 như sau:

“Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự.”

Phân loại tội phạm theo tính chất, mức độ phạm tội

Tội phạm được phân chia làm 04 loại dựa trên tính chất, mức độ nguy hiểm đối với xã hội theo hướng dẫn tại Điều 9 Bộ Luật Hình sự 2015, sửa đổi bởi Khoản 2 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 như sau:

• Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm;
• Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm tù đến 07 năm tù;
• Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm tù đến 15 năm tù;
• Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 15 năm tù đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.

Phân loại tội phạm theo các căn cứ khác của luật hình sự

Hoạt động phân loại tội phạm đóng vai trò quan trọng trong quá trình lập pháp, Thông qua sự phân loại, các nhà lập pháp có thể xây dựng các chế định cụ thể hơn về tội phạm và hình phạt, là cơ sở thống nhất để xây dựng các khung hình phạt cho tội phạm cụ thể. Ngoài dựa trên tính chất, mức độ nguy hiểm của tội phạm, chúng ta còn có thể phân loại theo:

• Hình thức lỗi của tội phạm: 
• Loại hành vi cấu thành tội phạm
• Các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của tội phạm
• Số lượng người tham gia tội phạm
• Khách thể của tội phạm