Tội vi phạm quy định về sử dụng lao động dưới 16 tuổi

Việc sử dụng người lao động dưới 16 tuổi ở Việt Nam hiện nay rất phổ biến. Tuy nhiên, vấn đề cần quan tâm ở đây là nhiều lao động rơi vào tình trạng bị bóc lột, buộc phải làm những công việc nặng nhọc, nguy hiểm không phù hợp với độ tuổi,…

Vì thế, để ngăn chặn việc lạm dụng sự non nớt và chưa hiểu biết pháp luật của lao động dưới 16 tuổi, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 đã quy định tội danh “Tội vi phạm quy định về sử dụng người lao động dưới 16 tuổi” (Điều 296).

Theo đó, tội danh này xâm phạm đến sự an toàn của người lao động dưới 16 tuổi thông qua việc sử dụng họ làm những công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại theo danh mục mà Nhà nước quy định. Đây là những công việc hoàn toàn không phù hợp với sức khỏe, gây ảnh hưởng đến phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người lao động dưới 16 tuổi.

Chủ thể của tội phạm

Là chủ thể thường, không phải là chủ thể đặc biệt và chỉ có thể là những người sử dụng lao động. Họ nằm trong độ tuổi từ đủ 16 tuổi trở lên hoặc từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi, có năng lực trách nhiệm hình sự.

Mặt chủ quan

Người phạm tội thực hiện hành vi vi phạm quy định về sử dụng lao động trẻ em là do cố ý, tức là biết người mà mình sử dụng lao động chưa đủ 16 tuổi và công việc giao cho trẻ em làm là công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc độc hại thuộc danh mục Nhà nước quy định.

Chế tài

Điều 296 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 quy định người nào sử dụng người lao động dưới 16 tuổi làm công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với chất độc hại theo danh mục mà Nhà nước quy định thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

– Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỉ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

–  Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỉ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 31% đến 60%.

Đặc biệt, nhằm xử phạt nghiêm những người thực hiện các hành vi vi phạm quy định về sử dụng người lao động dưới 16 tuổi, đồng thời tăng tính răn đe đối với người khác, Khoản 3 Điều này đã quy định mức phạt tù cao nhất đến 12 năm nếu phạm tội thuộc một trong ba trường hợp sau:

–   Làm chết 02 người trở lên;

–   Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỉ lệ tổn thương cơ thể của những người này 122% trở lên.

Bên cạnh hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.