Tội lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ bị xử lý thế nào?

Theo dõi Luật Sư Tố Tụng trên

Thời gian gần đây xuất hiện nhiều vụ án “lợi dụng chức vụ quyền hại trong quá trình thi hành công vụ. Tội phạm thực hiện hành vi này đang có chiều hướng gia tăng càng nhiều hơn. Vậy nguyên nhân tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ để mang về lợi nhuận riêng cho mình đến từ đâu? Bị pháp luật xử lý như thế nào? Hãy cùng Phan Law Vietnam tìm hiểu qua bài viết dưới đây. 

1. Hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hại là gì?

Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ là hành vi làm trái nhiệm vụ được giao của người có chức vụ, quyền hạn gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, xã hội, quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác.

Hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ là hành vi nguy hiểm cho xã hội, trước hết xâm phạm đến hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, đồng thời xâm phạm các lĩnh vực khác của trật tự pháp luật tùy theo lĩnh vực mà xảy ra tình trạng lợi dụng chức vụ, quyền hạn.

2. Dấu hiệu của tội lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ

2.1. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm là người có chức vụ, quyền hạn.

Theo khoản 2 Điều 352 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 người có chức vụ là người được bổ nhiệm, bầu cử, hợp đồng hoặc hình thức khác, hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn nhất định trong khi thi hành công vụ, nhiệm vụ.

Nếu người gây thiệt hại cho xã hội không có dấu hiệu của chức vụ, quyền hạn thì hành vi gây thiệt hại có thể cấu thành tội phạm khác.

2.2. Mặt chủ quan của tội phạm

Lỗi của người phạm tội là cố ý. Động cơ phạm tội là tư lợi hoặc động cơ cá nhân khác. Tư lợi là động cơ nhằm mưu cầu lợi ích vật chất cho mình, cho người khác hoặc cho một nhóm người nhất định. Các động cơ cá nhân khác có thể là củng cố địa vị, uy tín hoặc quyền lực cá nhân mà không mưu cầu lợi ích vật chất,…

2.3. Khách thể của tội phạm

Tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ trực tiếp xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức; làm cơ quan, tổ chức, mất uy tín, lòng tin của nhân dân đối với Nhà nước.

2.4. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi khách quan của tội phạm này là hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn làm trái công vụ. Theo đó, làm trái công vụ là không làm hoặc làm không đúng, không đầy đủ nhiệm vụ được giao.

Hậu quả của tội phạm là dấu hiệu bắt buộc, cụ thể hành vi phạm tội phải gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. Hậu quả của tội phạm rất đa dạng, có thể là những thiệt hại về vật chất như tính mạng, sức khỏe, tài sản nhưng cũng có thể là những thiệt hại phi vật chất như uy tín, danh dự, nhân phẩm con người. Khi có hậu quả xảy ra thì hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn làm trái công vụ bị coi là tội phạm.

Thủ đoạn phạm tội là lợi dụng chức vụ, quyền hạn, tức là người phạm tội sử dụng quyền hạn được giao làm phương tiện phạm tội để phạm tội. Tuy nhiên, tội danh này hoàn toàn không có dấu hiệu của tội chiếm đoạt tài sản.

Xem thêm: Pháp luật quy định thế nào về hành vi xâm phạm tài sản của người khác

3. Hình phạt với đối tượng lợi dụng chức vụ, quyền hạn

Điều 356 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017quy định 3 khung hình phạt chính với tội này, cụ thể: 

• Nếu người phạm tội gây thiệt hại về tài sản từ 10.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại khác đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm; 
• Nếu người phạm tội phạm tội có tổ chức hoặc phạm tội 02 lần trở lên hoặc gây thiệt hại về tài sản từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm; 
• Nếu người phạm tội gây thiệt hại về tài sản 1.000.000.000 đồng trở lên thì bị phạt tù từ 10 đến 15 năm.

Ngoài ra, Bộ luật hình sự còn quy định hình phạt bổ sung với tội này, cụ thể là người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng. 

4. Luật sư tư vấn về vấn đề lợi dụng chức vụ, quyền hạn

Công ty Luật Phan Law Vietnam là công ty Luật hàng đầu Việt Nam chuyên tư vấn về những vấn đề lợi dụng chức vụ quyền hạn. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về tội này, các luật sư tại Phan Law sẽ tư vấn những kiến thức liên quan để giúp bạn hiểu rõ hơn. Với nhiều năm kinh nghiệm, có chuyên môn cao trong lĩnh vực, luật sư Phan Law Vietnam sẽ hỗ trợ bạn giải quyết vấn đề lợi dụng chức vụ, quyền hạn.