Lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ xử phạt như thế nào?

Theo dõi Luật Sư Tố Tụng trên

Hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ là một trong những hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến trật tự quản lý nhà nước và quyền lợi của người dân. Vậy, lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ xử phạt như thế nào theo quy định của pháp luật Việt Nam? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về mức phạt đối với hành vi này.

1. Thế nào là hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ?

Hiểu một cách đơn giản, hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ là việc một người sử dụng quyền lực và vị trí của mình trong công việc để thực hiện các hành động sai trái, nhằm phục vụ lợi ích cá nhân hoặc nhóm, thay vì hành động theo đúng chức trách và nghĩa vụ công vụ. Hành vi này thường vi phạm các quy định pháp luật và gây thiệt hại cho nhà nước, tổ chức hoặc cá nhân khác.

Ví dụ, một công chức có thể lợi dụng chức vụ của mình để tham nhũng, nhận hối lộ hoặc làm sai lệch thông tin nhằm đạt được lợi ích tài chính hoặc lợi ích khác không chính đáng. Những hành vi này không chỉ vi phạm đạo đức nghề nghiệp mà còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể, có thể xem xét dựa trên các thành tố sau:

1.1. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm là người có chức vụ, quyền hạn. 

Theo Khoản 2 Điều 352 Bộ luật hình sự năm 2015 thì người có chức vụ là người do bổ nhiệm, do bầu cử, do hợp đồng hoặc do một hình thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao thực hiện một nhiệm vụ nhất định và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện công vụ, nhiệm vụ. 

Nếu người gây thiệt hại cho xã hội không có dấu hiệu về chức vụ, quyền hạn thì hành vi gây thiệt hại có thể cấu thành một tội phạm khác. 

1.2. Mặt chủ quan của tội phạm

Lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý. 

Động cơ phạm tội là động cơ vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác. Động cơ vụ lợi là động cơ mưu cầu lợi ích vật chất cho mình, cho người khác hoặc cho một nhóm người nào đó. Động cơ cá nhân khác có thể là củng cố địa vị, uy tín cá nhân hoặc quyền lực cá nhân mà không mưu cầu lợi ích vật chất… 

1.3. Khách thể của tội phạm

Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ trực tiếp xâm hại đến sự hoạt động đúng đắn của các cơ quan, tổ chức; làm cho các cơ quan tổ chức bị suy yếu, mất uy tín, mất lòng tin của nhân dân vào Nhà nước.

1.4. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi khách quan của tội này là hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ. 

Theo đó, làm trái công vụ là không làm hoặc làm không đúng, không đầy đủ nhiệm vụ được giao.

Hậu quả của tội phạm là dấu hiệu bắt buộc, cụ thể là hành vi phạm tội phải gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. Hậu quả của tội phạm rất đa dạng, chúng có thể là những thiệt hại mang tính vật chất như tính mạng, sức khỏe, tài sản nhưng cũng có thể là những thiệt hại phi vật chất như uy tín, danh dự, nhân phẩm con người… Khi có hậu quả xảy ra thì hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ bị coi là tội phạm.

Thủ đoạn phạm tội là lợi dụng chức vụ, quyền hạn, tức là người phạm tội sử dụng quyền hạn được giao như là một phương tiện phạm tội để thực hiện tội phạm. 

2. Lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ xử phạt như thế nào?

Theo Điều 356 Bộ luật Hình sự 2015 được bổ sung bởi khoản 1 Điều 2 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ như sau:

1. Người nào vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ gây thiệt hại về tài sản từ 10.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại khác đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng.

3. Phạm tội gây thiệt hại về tài sản 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm.

4. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.

Theo đó, người có hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ có thể phải đối mặt với trách nhiệm hình sự. Mức độ xử phạt sẽ thay đổi tùy theo tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm, cũng như giá trị tài sản bị thiệt hại.

Cụ thể, hình phạt có thể từ cải tạo không giam giữ đến 3 năm tù và trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể lên đến 15 năm tù. Quyết định cuối cùng về mức phạt sẽ do Tòa án đưa ra, dựa trên các yếu tố cụ thể của từng vụ việc.

Ngoài ra, người vi phạm còn có thể bị cấm đảm nhiệm một số chức vụ nhất định trong khoảng thời gian từ 1 đến 5 năm và có thể phải nộp phạt hành chính với số tiền từ 10 triệu đến 100 triệu đồng.

Xem thêm: Xâm phạm lợi ích của Nhà nước là gì?

3. Văn phòng luật sư tố tụng

Khi đối mặt với các vấn đề pháp lý, bạn cần một người bạn đồng hành đáng tin cậy. Văn phòng luật sư tố tụng của chúng tôi tự tin là điểm tựa vững chắc, cung cấp dịch vụ pháp lý toàn diện từ tư vấn, hòa giải đến tranh tụng tại Tòa án. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc pháp luật và luôn cập nhật những thay đổi mới nhất, chúng tôi cam kết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bạn một cách tối ưu.

Chúng tôi luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu, cam kết bảo mật thông tin và đảm bảo sự minh bạch trong quá trình làm việc. Với phương châm “lấy khách hàng làm trung tâm”, chúng tôi luôn nỗ lực mang đến cho bạn sự hài lòng và an tâm tuyệt đối. Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được hỗ trợ!