Các dấu hiệu phạm tội hình sự

Khác Luật sư tố tụng 17/08/2017

Tăng giảm cỡ chữ: A^- A⁺

Hiện nay tình trạng phạm tội hình sự đang diễn ra có chiều hướng gia tăng và thủ đoạn của hành vi này càng ngày càng tinh vi hơn, đây cũng là vấn đề được nhà nước và toàn xã hội quan tâm và tìm cách ngăn chặn.

Khái niệm phạm tội hình sự

Trước tiên ta cần hiểu phạm tội hình sự là việc chủ thể thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội, có lỗi cố ý hoặc vô ý đã vi phạm các tội danh được quy định trong Bộ luật Hình sự. Theo khái niệm nêu trên thì phạm tội là một hành vi có dấu hiệu của tội phạm, do vậy khi phát hiện hành vi phạm tội các cơ quan chức năng phải thực hiện điều tra, xác minh, nếu thấy hành vi đó vi phạm các quy định trong Bộ luật hình sự thì được coi là tội phạm và bị xử lý theo pháp luật hình sự.

Phạm tội hình sự được xác định qua các dấu hiệu sau:

Thứ nhất: Chủ thể thực hiện hành vi bao gồm bất cứ ai đủ năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện.

Thứ hai: Hành vi gây nguy hiểm cho xã hội, tính nguy hiểm cho xã hội ở đây được xác định là thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đáng kể đối với các quan hệ xã hội được pháp luật hình sự bảo vệ, nó được thể hiện qua phương pháp, thủ đoạn, phương tiện, hậu quả của hành vi phạm tội hình sự.

Thứ ba là về lỗi khi chủ thể thực hiện bảo gồm lỗi cố ý hay lỗi vô ý, một người bị coi là có lỗi nếu người đó lựa chọn hành vi trái pháp luật, không phù hợp với xã hội, trong khi đó có đủ điều kiện khách quan, chủ quan để lựa chọn hành vi đúng, phù hợp với pháp luật và xã hội.

Thứ tư là hành vi của chủ thể đó thực hiện đã vi phạm các quy định trong Bộ luật hình sự.

Quan hệ qua lại giữa phạm tội và tội phạm

Tuy hai khái niệm phạm tội và tội phạm khác nhau nhưng nó có mối quan hệ chặt chẽ với nhau trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Không phải mọi hành vi phạm tội đều trở thành tội phạm hình sự, tuy nhiên khi hành vi phạm tội đó có đủ các yếu tố cấu thành một tội phạm cụ thể (thỏa mãn điều kiện về chủ thể, khách thể, chủ quan, khách quan) thì được được coi là tội phạm và phải chịu trách nhiệm hình sự. Căn cứ vào tính chất mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội mà pháp luật quy định các mức độ tội phạm khác nhau đó là tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Hiện nay, Bộ luật hình sự năm 1999 đã sửa đổi bổ sung năm 2009 đã quy định các tội danh phù hợp với các hành vi phạm tội từ đó góp phần đấu tranh phòng ngừa mọi hành vi phạm tội, đồng thời giáo dục mọi người ý thức tuân theo pháp luật.