Hành vi bịa đặt, nói xấu người khác có bị phạt không? 

Theo dõi Luật Sư Tố Tụng trên

Đặt điều, nói xấu người khác là tình trạng phổ biến trong đời sống hiện nay. Hành vi này không chỉ không phù hợp với đạo đức mà còn là hành vi vi phạm pháp luật. Vậy hành vi nói xấu người khác có bị phạt không? Mức độ phạt như thế nào? 

1. Bịa đặt, nói xấu người khác là gì? Vi phạm quyền gì?

Hành vi nói xấu người khác xuất hiện rất nhiều trong đời sống hiện nay. Những người này thường dùng lời nói bịa chuyện không có thật, không tốt về một ai đó và loan truyền thông tin bịa đặt này nhằm mục đích xúc phạm, bôi nhọ danh dự, phẩm chất hoặc uy tín của người đó. 

Tại Hiến pháp 2013 đã ghi nhận quyền được pháp luật bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân là quyền con người được quy định theo Điều 20, Điều 21 như sau: 

Điều 20.

1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm.

2. Không ai bị bắt nếu không có quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát nhân dân, trừ trường hợp phạm tội quả tang. Việc bắt, giam, giữ người do luật định.

3. Mọi người có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác theo quy định của luật. Việc thử nghiệm y học, dược học, khoa học hay bất kỳ hình thức thử nghiệm nào khác trên cơ thể người phải có sự đồng ý của người được thử nghiệm.

Điều 21.

1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.

Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.

2. Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác.

3. Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.

Thể chế hóa các quy định trong Hiến pháp 2013, Bộ luật dân sự 2015 quy định tại Điều 34 quyền bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của cá nhân mỗi người. Cụ thể:

1. Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.
2. Cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án bác bỏ thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình.
   Việc bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín có thể được thực hiện sau khi cá nhân chết theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc con thành niên; trường hợp không có những người này thì theo yêu cầu của cha, mẹ của người đã chết, trừ trường hợp luật liên quan có quy định khác.
3. Thông tin ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng nào thì phải được gỡ bỏ, cải chính bằng chính phương tiện thông tin đại chúng đó. Nếu thông tin này được cơ quan, tổ chức, cá nhân cất giữ thì phải được hủy bỏ.
4. Trường hợp không xác định được người đã đưa tin ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình thì người bị đưa tin có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố thông tin đó là không đúng.
5. Cá nhân bị thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín thì ngoài quyền yêu cầu bác bỏ thông tin đó còn có quyền yêu cầu người đưa ra thông tin xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường thiệt hại.

Như vậy, danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Do đó, có thể thấy hành vi bịa đặt, nói xấu người khác là vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ về danh dự, nhân phẩm và uy tín của người khác. 

2. Hành vi nói xấu người khác có bị phạt không?

Hành vi bịa đặt, nói xấu người khác sẽ bị xử phạt theo quy định của Pháp luật. Theo đó, tùy vào nội dung của lời nói xấu là gì, mức độ ảnh hưởng ra sao mà có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

2.1. Xử phạt hành chính

Theo quy định tại khoản 3 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: 

• Có hành vi khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm, lăng mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác, trừ trường hợp bôi nhọ danh dự, nhân phẩm người thi hành công vụ, người trong gia đình. 
• Tổ chức, thuê, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, kích động người khác cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe người khác hoặc xâm phạm danh dự, nhân phẩm của người khác nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Căn cứ quy định trên, những người có thói quen thường xuyên nói xấu người khác có thể bị phạt đến 3.000.000 đồng đối với hành vi này.

Xem thêm: Nói xấu người khác trên mạng xã hội

2.2. Truy cứu trách nhiệm hình sự

Hành vi bịa đặt, nói xấu người khác trong trường hợp đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì không xử phạt hành chính mà tiến hành truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Cụ thể nếu hành vi có các yếu tố cấu thành Tội vu khống tại Điều 156 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 và người bị hại có yêu cầu khởi tố, người nói xấu có thể chịu các mức phạt sau đây: 

Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm đối với hành vi: 

• Bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác; 
• Bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền. 

Mức phạt tối đa đối với hành vi này có thể lên đến 07 năm tù, cùng với các hình phạt bổ sung khác như phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. 

Như vậy, với trường hợp người khác biết rõ bạn làm công việc gì nhưng lại bịa đặt, nói xấu bạn làm công việc không đàng hoàng và loan truyền nó thì sẽ bị xử lý với Tội vu khống.

3. Dịch vụ hỗ trợ pháp lý hành vi nói xấu người khác

Nếu bạn đang cần tìm kiếm một đơn vị hỗ trợ dịch vụ pháp lý tội nói xấu người khác thì có thể sử dụng dịch vụ Luật sư tại Phan Law Vietnam. Với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành, Phan Law Vietnam đã và đang được rất nhiều Khách hàng tin tưởng sử dụng dịch vụ. Dựa vào kiến thức pháp luật, kỹ năng xử lý tình huống và nhiều năm hoạt động, chúng tôi sẽ tự tin đáp ứng mọi yêu cầu pháp lý của Quý khách.

Đặc biệt, khi sử dụng dịch vụ Phan Law Vietnam, Khách hàng sẽ được trải nghiệm chất lượng dịch vụ tốt nhất và hỗ trợ các vấn đề như:

• Tư vấn chi tiết các quy định của Luật Hình sự: Tư vấn các quy định liên quan đến vụ án và cách bào chữa/tố tội để bảo vệ quyền lợi của Khách hàng;
• Đại diện cho người tham gia tố tụng: Đại diện cho Khách hàng soạn thảo hồ sơ, tranh luận tại Tòa án,…;
• Thu thập tài liệu, chứng cứ có lợi cho Khách hàng: Chứng minh hành vi phạm tội của bị can, bị cáo và bảo vệ quyền lợi cho người bị hại.