Làm sao để mời luật sư bào chữa vụ án hình sự?

Theo dõi Luật Sư Tố Tụng trên

Mời luật sư bào chữa để bảo vệ thân chủ trong các vụ án hình sự là nhu cầu cấp thiết của đại đa số các chủ thể không may vướng vào các vụ án hình sự. Để có thể tìm kiếm và hợp tác với luật sư phù hợp, bạn cần có góc nhìn khái quát nhất về hoạt động bào chữa của luật sư theo quy định của pháp luật hiện hành. Cùng chúng tôi tìm hiểu các thông tin giái đáp cho vấn đề này ngay trong nội dung bài viết dưới đây.

Luật sư bào chữa là ai?

Luật sư bào chữa là một trong những người bào chữa theo quy định của pháp luật. Khoản 1 Điều 72 Bộ Luật Tố tụng Hình sự 2015, người bào chữa được hiểu: “là người được người bị buộc tội nhờ bào chữa hoặc cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng chỉ định và được cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiếp nhận việc đăng ký bào chữa.”

Ngoài luật sư bào chữa, người bào chữa còn có thể là: người đại diện của người bị buộc tội; bào chữa viên nhân dân; trợ giúp viên pháp lý trong trường hợp người bị buộc tội thuộc đối tượng được trợ giúp pháp lý.

Luật sư là những người có đủ tiêu chuẩn, điều kiện hành nghề theo quy định của Luật này, thực hiện dịch vụ pháp lý theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức, khi nhận được yêu cầu hỗ trợ bào chữa từ thân chủ, luật sư sẽ tham gia vào quá trình tố tụng của vụ án hình sự dưới hình thức người bào chữa.

Khi nào thì luật sư bào chữa có thể tham gia vào quá trình tố tụng?

Tố tụng hình sự là một quá trình kéo dài với những giai đoạn khác nhau nhằm đảm bảo trình tự xác định sự thật vụ án, xác định chính xác tội phạm và chế tài xử lý phù hợp. Theo hướng dẫn tại ĐIều 74 Bộ Luật Tố tụng Hình sự 2015, thời điểm luật sư bào chữa tham gia tố tụng được xác định như sau:

“Người bào chữa tham gia tố tụng từ khi khởi tố bị can.

Trường hợp bắt, tạm giữ người thì người bào chữa tham gia tố tụng từ khi người bị bắt có mặt tại trụ sở của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra hoặc từ khi có quyết định tạm giữ.

Trường hợp cần giữ bí mật điều tra đối với các tội xâm phạm an ninh quốc gia thì Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền quyết định để người bào chữa tham gia tố tụng từ khi kết thúc điều tra.”

Có thể tự lựa chọn luật sư bào chữa hay không?

Pháp luật cho phép người bị buộc tội hoặc người đại diện, người thân thích của họ có thể lựa chọn người bào chữa. Trong trường hợp những người trên không tự mời người bào chữa, để đảm bảo cho quá trình tố tụng hình sự diễn ra đúng trình tự và nguyên tắc chung, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải chỉ định người bào chữa cho họ đối với:

• Bị can, bị cáo về tội mà Bộ luật hình sự quy định mức cao nhất của khung hình phạt là 20 năm tù, tù chung thân, tử hình
• Người bị buộc tội có nhược điểm về thể chất mà không thể tự bào chữa; người có nhược điểm về tâm thần hoặc là người dưới 18 tuổi.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 76 Bộ Luật Tố tụng Hình sự 2015, Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải yêu cầu hoặc đề nghị các tổ chức sau đây cử người bào chữa cho những trường hợp trên:

“a) Đoàn luật sư phân công tổ chức hành nghề luật sư cử người bào chữa;

b) Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước cử Trợ giúp viên pháp lý, luật sư bào chữa cho người thuộc diện được trợ giúp pháp lý;

c) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận cử bào chữa viên nhân dân bào chữa cho người bị buộc tội là thành viên của tổ chức mình.”