Quyền chiếm hữu tài sản
Quyền chiếm hữu là một quyền trong sở hữu tài sản đó là quyền được nắm giữ, quản lý tài sản nhưng không được sử dụng, định đoạt tài sản như không được hưởng hoa lợi, lợi tức, bán tài sản… Vì vậy, trong nhiều trường hợp người chiếm hữu tài sản chưa chắc là người có quyền sở hữu đối với tài sản.
Quyền chiếm hữu của một số chủ thể
Thứ nhất là quyền chiếm hữu của chủ sở hữu: Chủ sở hữu tài sản được thực hiện mọi hành vi theo ý chí của mình để nắm giữ, kiểm soát, chi phối tài sản của mình nhưng không được trái pháp luật, đạo đức xã hội. Việc chiếm hữu này không bị hạn chế về mặt thời gian trừ khi chủ sở hữu đã chuyển giao quyền chiếm hữu cho người khác hoặc trường hợp pháp luật có quy định khác.
Thứ hai là quyền chiếm hữu của người được chủ sở hữu ủy quyền quản lý tài sản: trong trường hợp này người được chủ sở hữu ủy quyền quản lý tài sản sẽ thực hiện việc chiếm hữu tài sản đó trong phạm vi, theo cách thức, thời hạn do chủ sở hữu xác định. Khi hết thời hạn ủy quyền thì người chiếm hữu không thể trở thành chủ sở hữu của tài sản trong trường hợp xác lập quyền sở hữu theo thời hiệu do chiếm hữu, được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật.
Thứ ba là quyền chiếm hữu của người được giao tài sản thông qua giao dịch dân sự. Khi chủ sở hữu giao tài sản cho người khác thông qua giao dịch dân sự mà nội dung không bao gồm việc chuyển quyền sở hữu thì người được giao tài sản phải thực hiện việc chiếm hữu tài sản đó theo đúng mục đích và nội dung của giao dịch đó. Ngoài ra, người được giao tài sản có quyền sử dụng tài sản được giao, có thể chuyển quyền chiếm hữu, sử dụng tài sản đó cho người khác nếu được chủ sở hữu đồng ý. Một điểm đáng lưu ý là người được giao tài sản không thể trở thành chủ sở hữu của tài sản trong trường hợp xác lập quyền sở hữu theo thời hiệu do chiếm hữu, được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật.
Trường hợp người chiếm hữu được xác định là người chủ sở hữu
Theo quy định tại Điều 236 Bộ luật Dân sự năm 2015 Người chiếm hữu, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình, liên tục, công khai trong thời hạn 10 năm đối với động sản và 30 năm đối với bất động sản thì trở thành chủ sở hữu tài sản đó kể từ thời điểm bắt đầu chiếm hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Việc pháp luật quy định về quyền chiếm hữu sẽ tạo cơ sở pháp lý để chủ sở hữu quản lý tài sản của mình, hạn chế các tranh chấp về tài sản xảy ra.
Phan Law Vietnam