Phân biệt thời hạn và thời hiệu

Thời hạn, thời hiệu là hai vấn đề có ý nghĩa quan trọng, BLDS năm 2015 đã quy định thời hạn, thời hiệu nằm ở một chương riêng (Chương X). Liệu bạn đã thực sự phân biệt được sự khác nhau giữa thời hạn và thời hiệu, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn so sánh hai vấn đề này.

Cơ sở pháp lý

Thời hạn: Theo quy định tại Điều 144 BLDS 2015 thì, “Thời hạn là một khoảng thời gian được xác định từ thời điểm này đến thời điểm khác.”

Thời hiệu: Điều 149 Bộ luật Dân sự 2015: “Thời hiệu là thời hạn do luật quy định mà khi kết thúc thời hạn đó thì phát sinh hậu quả pháp lý đối với chủ thể theo điều kiện do luật quy định.”

Sự khác nhau cơ bản

Đơn vị tính

Thời hạn: Có thể được xác định bằng phút, giờ, ngày, tuần, tháng, năm hoặc một sự kiện có thể xảy ra; tùy vào sự thỏa thuận của các bên hoặc theo quy định của pháp luật

Thời hiệu: Có thể là ngày, tháng, năm; tùy theo quy định của pháp luật

Chủ thể áp dụng

Thời hạn: Cá nhân, tổ chức; cơ quan nhà nước

Thời hiệu: Các cơ quan nhà nước, chủ yếu là tòa án, cơ quan điều tra hay viện kiểm sát

Trường hợp áp dụng

Nếu pháp luật quy định thời hạn được áp dụng trong các giao dịch dân sự giữa các cá nhân, tổ chức với nhau; các cơ quan nhà nước áp dụng trong để giải quyết các vấn đề cụ thể theo luật định thì thời hiệu được áp dụng trong Các cơ quan nhà nước áp dụng để giải quyết các yêu cầu, tranh chấp theo luật định. 

Phân loại

Thời hạn được chia làm hai loại: Thời hạn do luật định và thời hạn do các bên thỏa thuận

Thời hiệu: Thời hiệu hưởng quyền dân sự; miễn trừ nghĩa vụ dân sự; khởi kiện; yêu cầu giải quyết việc dân sự.

Thời điểm bắt đầu

Thời hạn: Khi thời hạn được xác định bằng phút, giờ thì thời hạn được bắt đầu từ thời điểm đã xác định; Khi thời hạn được xác định bằng ngày, tuần, tháng, năm thì ngày đầu tiên của thời hạn không được tính mà tính từ ngày tiếp theo liền kề ngày được xác định; Khi thời hạn bắt đầu bằng một sự kiện thì ngày xảy ra sự kiện không được tính mà tính từ ngày tiếp theo liền kề của ngày xảy ra sự kiện đó

Thời hiệu: Thời điểm bắt đầu được tính từ thời điểm bắt đầu ngày đầu tiên của thời hiệu.  

Vấn đề gia hạn

Nếu như pháp luật quy định thời hạn đã hết có thể gia hạn, kéo dài thời hạn thì thời hiệu một khi đã hết thì không được gia hạn, không được rút ngắn hoặc kéo dài.